عصر سه‌شنبه ۱۵ تیر ماه ۱۴۰۰ خبرگزاری رویترز به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران به این نهاد اطلاع داده که قصد دارد تا به تولید اورانیوم فلزی غنی شده تا خلوص ۲۰ درصد برای سوخت راکتور تحقیقاتی تهران بپردازد.
«کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس نیز سه‌شنبه توضیحاتی در این خصوص ارائه و اعلام کرد که برنامه سازمان انرژی اتمی برای تولید یک صفحه سوخت سیلیساید برای استفاده در راکتور تهران، ۹ روز قبل به اطلاع آژانس رسیده و بلافاصله امور عملیاتی آن آغاز شده است.
در همین خصوص کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز (چهارشنبه) در خصوص تولید سوخت سیلیساید و نامسموع دانستن مواضع برخی کشور‌ها در این خصوص توضیحاتی ارائه کرد.
وی اظهار کرد که سالانه بیش از ۸۰۰ هزار نفر بیمار در ایران، از رادیودارو‌های سازمان انرژی اتمی که توسط راکتور تحقیقاتی تهران تولید می‌شوند، استفاده می‌کنند.
غریب آبادی با ذکر این نکته که سوخت راکتور تهران از نوع سوخت عادی با غنای تا ۲۰ درصد است، خاطرنشان کرد: با ارتقای این سوخت از طریق تولید سوخت سیلیساید با غنای تا ۲۰ درصد، کمیت و کیفیت رادیودارو‌های تولیدی به نحو چشمگیری ارتقا می‌یابد.
تولید فلز اورانیوم در یکی از مراحل میانی تولید سوخت سیلیساید، ضروری است
وی ادامه داد: در این فرآیند، تولید فلز اورانیوم در یکی از مراحل میانی تولید سوخت سیلیساید، ضروری است.
نماینده دائم ایران در آژانس گفت: هر چند برابر برجام چنانچه ایران به دنبال شروع تحقیق و توسعه بر روی سوخت بر پایه فلز اورانیوم برای راکتور تحقیقاتی تهران در مقدار کم بعد از ۱۰ سال و قبل از ۱۵ سال باشد، باید برنامه خود را در کمیسیون مشترک ارائه و تصویب کند؛ اما باید توجه داشت که جمهوری اسلامی ایران در گام پنجم کاهش تعهدات برجامی خود در دی ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی مواجه نیست و منبعد، برنامه هسته‌ای ایران صرفاً بر اساس نیاز‌های فنی خود پیش خواهد رفت.
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: در صورت اجرای برجام نیز حتی این محدودیت برجامی نمی‌تواند به این معنی باشد که چنانچه ایران به چنین سوختی نیاز داشت، دارندگان آن در سطح جهانی نیز نباید آن را در اختیار ایران قرار دهند.
هیچ یک از کشور‌های تولیدکننده این سوخت حاضر به ارائه یک تضمین قطعی در این خصوص نشدند
وی با ذکر این نکته که در مذاکرات اخیر احیای برجام نیز موضوع درخواست تضمین دریافت سوخت سیلیساید از سوی ایران طرح شد، یادآور شد:، اما هیچ یک از کشور‌های تولیدکننده این سوخت حاضر به ارائه یک تضمین قطعی در این خصوص نشدند.
غریب آبادی افزود: در همین راستا، گرچه در چند بند برجام به کمک به بهبود کیفیت رادیودارو‌های تولیدی ایران از سوی سایر طرف‌ها اشاره شده است، ولی از اجرای این تعهد نیز سرباز زدند و در جهت صلح آمیزترین کاربرد هسته‌ای نیز گامی برنداشتند.
نماینده دائم ایران در آژانس همچنین اظهار داشت: از سوی دیگر، با پیشرفت‌های حاصله در حوزه هسته‌ای و با همت دانشمندان پرتلاش سازمان انرژی اتمی، ایران اکنون به فناوری تولید سوخت سیلیساید دست پیدا کرده است.
وی افزود: کشور‌های مدعی و به اصطلاح نگران بگویند در حالی که چنین سوختی را به ایران نمی‌دهند از یک‌سو و ایران نیز فناوری تولید آن را کسب کرده و تعهد برجامی نیز ندارد از سوی دیگر، بر چه اساسی نباید به چنین اقدامی مبادرت ورزد؟!
نگرانی مصنوعی از سوی برخی طرف‌های برجام به هیچ وجه مسموع نیست
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: از این رو، ابراز نگرانی مصنوعی در خصوص تولید مقادیر کمی فلز اورانیوم توسط ایران از سوی برخی طرف‌های برجام، به هیچ وجه مسموع نیست.
غریب آبادی در پایان تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران، به ویژه در جایی که از دانش فنی مربوطه برخوردار است، بر اساس نیاز‌های فنی پیش خواهد رفت و خود را معطل دیگران نخواهد کرد.
لازم به ذکر است، پس از انتشار خبر تصمیم ایران برای تولید سوخت سیلیساید، سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) دست به کار شدند و بیانیه‌ای مشترک صادر کردند. در این بیانیه آمده بود: «ما، وزیران خارجه فرانسه، آلمان و پادشاهی متحده مراتب نگرانی شدید خود را از جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که تأیید می‌کند ایران گام‌هایی برای تولید اورانیوم فلزی غنی‌شده برداشته، ابراز می‌داریم.»