استان البیضاء در مرکز یمن از ۱۱ تیرماه ۱۴۰۰ به عرصه جدید رویارویی ائتلاف سعودی و ارتش یمن تبدیل شده است. ارتش دولت مستعفی یمن (متحد ریاض) و متحدانش عملیاتی نظامی موسوم به «النجم الثاقب» را در استان «البیضاء» واقع در مرکز یمن آغاز کرده و مانور تبلیغاتی زیادی بر روی آن داده است، اما ارتش و کمیته‌های مردمی یمن موفق شدند در عملیاتی با عنوان «النصر المبین» بخش‌های مهمی را در این جبهه از جمله شهر «الزاهر» پس بگیرند. عملیات النصر المبین در دو مرحله صورت گرفته و قدرت ارتش و کمیته‌های مردمی یمن را به مراتب بیشتر کرده است. اما چرا این عملیات مهم است و اهمیت راهبردی استان البیضاء در چیست؟
اهمیت استان البیضاء
تروریست‌های القاعده در استان البیضاء حضور گسترده‌ای دارند. استان البیضاء با هشت استان یمن شامل استان‌های صنعا، ذمار، مأرب، أب شمالی، لحج، أبین، شبوه و ضالع جنوبی همجوار شده است. همه این‌ها به القاعده این امکان را می‌دهد که از طریق این استان به استان‌های هشتگانه مجاور به راحتی دسترسی داشته و از آن به عنوان محل امنی در زمانی که از سوی نیرو‌های ارتش تحت فشار قرار می‌گیرد استفاده نماید.
موقعیت مرکزی استان البیضاء به القاعده همچنین این امکان را می‌دهد که از آن برای ایجاد پایگاه‌های نظامی مرزی جهت اقدام علیه استان‌های مجاور استفاده نماید. تروریست‌های القاعده از استان البیضاء به عنوان مقر رسمی عناصرش برای اختفا و یا تسهیل جهت فرار به استان‌های مجاور و همچنین برای ایجاد پایگاه‌های نظامی مرزی جهت اقدام علیه استان‌های مجاور استفاده می‌کند. ائتلاف سعودی نیز در این هدف، از تروریست‌های القاعده حمایت می‌کند. بنابراین، موفقیت‌های میدانی ارتش و کمیته‌های مردمی در استان البیضاء از فشار‌ها علیه دولت نجات ملی در مأرب و حتی صنعاء می‌کاهد.
موضوع دیگر این است که هدف اصلی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن، رسیدن به مأرب است و پاکسازی البیضاء مسیر را برای پیروزی در مأرب فراهم می‌کند، زیرا البیضاء در مجاورت مأرب قرار دارد. با پاکسازی البیضاء می‌توان انتظار داشت مأرب نیز به طور کامل از حضور اشغالگران و تروریست‌ها آزاد شود.
قبایل مهمی از جمله «آل بوهی، آل حمیقان، آل بنی وهب، العسودی، السواد و آل عواض» در استان البیضاء ساکن هستند و با انصارالله و ارتش همکاری می‌کنند؛ گروهی معدود از قبایل در محور‌های شرقی و شمال استان که از سوی ائتلاف و تروریست‌ها تهدید می‌شوند با نیرو‌های یمنی ارتباطی ندارند اما بیشتر نقاط استان البیضاء در کنترل یمنی‌ها است و ائتلاف سعودی در عملیات نجم الثاقب به دنبال تصرف این مناطق بود که موفق نشده است. در کل استان البیضاء را می‌توان بسیار راهبردی دانست چرا که دروازه ورود به ۸ استان دیگر است. ارتش و کمیته‌های مردمی یمن با پاکسازی کامل این استان می‌توانند خود را برای آخرین سنگر مهم یعنی مأرب آماده کنند.
انصارالله پس از انقلاب سپتامبر ۲۰۱۴ و قبل از عزیمت به عدن، تعز، الحدیده یا هر استان دیگر به سمت البیضا حرکت کردند. اولویت بندی نظامی انصارالله از البیضا بیانگر اهمیت راهبردی این استان و همچنین آگاهی از تاریخ شورش البیضا علیه مرکز بود. از این رو، کنترل البیضا در اولویت بود.
راهبرد جنبش انصارالله در برخورد با قبایل البیضا بر دو عنصر استوار است: حامیان را از میان قبایل (به ویژه هاشمی‌ها که مانند خانواده الحوثی نسب خود را به حضرت محمد (ص) می‌رسانند) بسیج می‌کند و با قبایل بی طرف صلح را حفظ کند. این راهبرد هوشمندانه به انصارالله اجازه می‌دهد تا بدون استفاده از قوه قهریه البیضا را کنترل و نقشه‌های دشمنان سعودی و اماراتی و آمریکایی را برای درگیر کردن قبایل به خصومت با دولت صنعا خنثی سازد.
با این حال اردوگاه‌های القاعده و داعش در مناطق جدا شده البیضا، به ویژه در رشته کوه‌های بین استان‌های البیضا و أبین و شبوه و در منطقه والد ربیع حضور دارند. برخی از اعضای القاعده به قبایل تعلق دارند و تعلقات قبیله‌ای به این گروه تروریستی کمک می‌کند تا در ساختار اجتماعی استان فعالیت داشته باشد و عربستان از همین طریق برای تأثیرگذاری بر روابط قبایل البیضا و صنعا استفاده کند. اما داعش با عضویت اعضای غیر یمنی روابط تنش آمیزی با قبایل منطقه دارد و سعودی‌ها و اماراتی‌ها از عناصر این گروه تروریستی برای ارعاب قبایل و جنگیدن علیه نیرو‌های انصارالله استفاده می‌کنند.
ابعاد عملیات نصر المبین
عمیلات النصر المبین در دو مرحله صورت گرفته و با موفقیت همراه بوده است. هدف اصلی این عملیات امن کردن استان راهبردی البیضاء است. از یازدهم تیرماه درگیری بین مزدوران سعودی و ارتش یمن در استان راهبردی البیضاء تشدید شده است. در طول این مدت انصارالله یمن موفق به بازپس گیری مناطق مهمی در این استان شده است.
مرحله اول عملیات النصر المبین ۲۴ تیرماه به پایان رسید. سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن با بیان اینکه «احیای گروه‌های تکفیری در چارچوب طرحی آمریکایی صورت می‌گیرد» گفت: «گروه‌های تکفیری با فعالیت و تحرکاتشان سعی کردند به برخی از مناطق استان البیضاء برسند. ائتلاف متجاوز، تکفیری‌ها را به سلاح مجهز کرد و از آن‌ها پشتیبانی نمود تا ورود ده‌ها تن از تکفیری‌های خارجی را به مناطق مورد نظر تسهیل کند. جنگنده‌های متجاوز برای حمایت از این گروه‌های تکفیری، بیش از ۱۶۱ بار حمله هوایی انجام دادند.
برخی از ابزار‌های گروه‌های تکفیری در حق مردم استان البیضاء جنایت‌ها انجام دادند از جمله اعدام که این مسئله ایجاب کرد دستگاه‌های امنیتی و نیرو‌های مسلح اقدام کنند». در مرحله اول این عملیات، یگان‌هایی از نیرو‌های مسلح یمن با پشتیبانی اهالی استان البیضاء و قبایل این استان انجام عملیات در این استان را برعهده گرفتند. یگان پهپادی و موشکی در جریان عملیات «النصر المبین» ۶۶ عملیات اجرا کرد که در ۹ عملیات یگان موشکی از موشک‌های «بدر» و «سعیر» استفاده شد.
یگان پهپادی در ۴۰ عملیات، نیرو‌های ائتلاف سعودی را هدف قرار داد و ۱۷ عملیات دیگر را نیز به شناسایی و پایش در جریان عملیات «النصر المبین» اختصاص داد. عملیات النصر المبین در مرحله اول، منجر به آزادسازی چند منطقه در ناحیه «الصومعه» و «الزاهر» با مجموع مساحت ۱۰۰ کیلومتر مربع شد. طبق اعلام سخنگوی نیرو‌های مسلح یمن، در این عملیات ۳۵۰ نفر از عناصر تکفیری و مزدوران به هلاکت رسیدند و ۵۶۰ عنصر دیگر در جریان عملیات النصر المبین مجروح شدند و مابقی نیز از مناطق اشغالی پا به فرار گذاشتند.
مرحله دوم عملیات نصر المبین ۷ مرداد ماه به موفقیت به پایان رسید. المسیره در گزارشی اعلام کرد: «عملیات «النصر المبین»، دنیا را شگفت زده کرد و داعش و القاعده به عنوان سلاح ائتلاف سعودی را به عنوان ادواتی شکننده ظاهر ساخت. عملیات موسوم به «النجم الثاقب» (عملیات مزدوران سعودی) در برابر شهاب قهرمانان ارتش و کمیته‌های مردمی یمن افول بلکه سوخت و محو شد.»
المسیره گزارش داد: «این عملیات منجر به آزادسازی «الصومعه»، «الزاهر»، «ناطع» و «نعمان» شد و هر آنچه در جریان عملیات «النجم الثاقب» از سوی دشمن تدارک دیده شده بود و با وجود پشتیبانی شدید ائتلاف سعودی و به کار گرفتن همه عناصر القاعده و داعش و شبه نظامیان وابسته به «منصور هادی»، این عملیات شکست خورد و ضربه مهلکی به ائتلاف سعودی وارد شد.»
نیرو‌های ارتش و کمیته‌های مردمی یمن و ساکنان شریف استان البیضاء، برای آزادسازی مناطق تحت کنترل شبه نظامیان و تروریست‌های القاعده و داعش، مدت زمان زیادی وقت نگذاشتند و طی هشت روز نیرو‌های صنعا از موفقیت مرحله دوم عملیات النصر المبین خبر دادند که طی آن مناطق نعمان و ناطع در استان البیضاء آزاد شد.
مساحتی بالغ بر ۳۸۰ کیلومتر مربع در مرحله دوم این عملیات آزاد شد و ۱۶۰ عنصر تکفیری کشته و بیش از ۲۰۰ نفر زخمی شدند و ده‌ها نفر از گروه‌های تفکیری به اسارت درآمدند. علاوه بر آن ده‌ها خودرو، نفربر وتجهیزات زرهی منهدم و مقادیر زیادی سلاح به غنیمت گرفته شد.
در جریان این عملیات برای نخستین بار نیرو‌های صنعا از سلاح جدید رونمایی کردند و آن را عملیاتی کردند به طوری که در صحنه‌های پخش شده یکی از رزمندگان انصارالله در حال شلیک این سلاح جدید به نمایش درآمد. عملیات النصر المبین به نیرو‌های زمینی محدود نشد و یگان پهپادی با ۱۹ عملیات شناسایی و جنگی مواضع داعش و القاعده را درهم کوبید و یگان موشکی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن هم ۱۳ عملیات انجام دارد و از موشک‌های «بدر» و «سعیر» استفاده کرد.
نتیجه گیری
اهمیت عملیات نصر المبین به جایگاه استراتژیک استان البیضاء بر می‌گردد. هرچند این استان منابع نفتی و یا منابع معدنی قابل اتکایی ندارد، اما به دلیل هم مرزی با هشت استان دیگر به یک منطقه مهم تبدیل شده که تسلط بر آن معادلات نبرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پیروزی انصارالله در دو مرحله این عملیات باعث خواهد شد که نبرد در مأرب با قدرت بیشتری ادامه پیدا کند و این مسئله می‌تواند معادلات نبرد را در راستای منافع ارتش و کمیته‌های مردمی یمن رقم بزند.