از سال‌ها قبل رسم بر این بود که هر یک از روز‌های دهه اول ماه محرم به نام حماسه سازان عاشورا نامگذاری شود. معنای این اسامی در هر روز، ویژگی‌های یکی از اولیاء دشت نینوا را بیان می‌کند.
البته مفهوم آن بدین معنا نیست که هر کدام از شخصیت‌های مذکور به شهادت رسیده اند. نامگذاری شب‌های محرم از طرف مداحان و ذاکران اهل بیت، برای زنده نگه داشتن یاد حماسه بزرگ عاشورا انجام شده است. این نام گذاری مستند دینی و ریشه تاریخی ندارد،
علی اصغر (ع) فرزند کوچک امام حسین (ع) و حضرت رباب دختر امرءالقیس است که با تیر سه شعبة حرمله بن کاهل اسدی به شهادت رسید. مصیبت علی اصغر (ع) برای حسین (ع) جان فرسا بود چنان که گریست و به خداوند عرض کرد: خدایا خودت میان ما و این قوم داوری کن. آنان ما را فرا خواندند تا یاری کنند، ولی برای کشتن ما کمر بسته اند. در این لحظه ندایی از آسمان رسید که:ای حسین (ع) در اندیشه اصغر (ع) مباش، هم اکنون دایه‌ای در بهشت برای شیر دادن به او آماده است. شب هفتم، شب رضاست.
حسین (ع) بهترین الگوی پایداری و رضآیت است. او پس از تحمل شهادت همه یاران و جوانانش، کودک شیرخوار خود را به میدان آورد. هنگامی که علی اصغر (ع) نیز فدا شد بر قضای الهی گردن نهاد و خطاب به خداوند گفت:ای خدا! چون تو این صحنه‌ها را می‌بینی تحمل این مصیبت‌ها بر من آسان می‌شود.
امام پس از هدف قرار گرفتن علی اصغر (ع)، دست را زیر گلوی او گرفت و، چون از خون پر شد آن را به آسمان پاشید؛ امام باقر (ع) فرمود: قطره‌ای از این خون به زمین ریخته نشد.