«زایمان در خانه»؛ شاید در نگاه اول، عجیب و عقبگردی به چند دهه قبل به نظر برسد اما تعدادی از خانمها، خواستار تحقق آن با حضور کارشناسان مامایی هستند و دلایل موجهی برای خود دارند.
گروه زندگی- از آن زمانی که خانم ها، فررندانشان را در خانه با حضور قابله به دنیا میآوردند، زمان زیادی نمیگذرد و حتی همین الان هم در برخی شهرستان ها، زایمان در خانه انجام میشود که البته مهمترین دلیل آن، عدم دسترسی آسان به بیمارستانها و مراکز زایمان است اما جدا از این دسته از زنان، افراد زیادی هستند که تمایل به زایمان طبیعی در محیط امن و آرام خانه دارند و خواستار ایجاد ساز و کار لازم جهت زایمان قانونی و با امکانات مناسب توسط وزارت بهداشت هستند. چه بساکه امروزه این اقدام در برخی کشورهای پیشرفته و حتی توسط سلبریتیها نیز انجام میشود. در همین راستا نیز پویشی با عنوان «لزوم ایجاد ساز و کار قانونی جهت زایمان در منزل» به ثبت رسانده اند. در همین راستا به سراغ فاطمه سادات تدارکات؛ ثبت کننده پویش رفتهایم تا جزییات این مطالبه را از زبان خود او بازگو کنیم.
رفتار تند کادر درمان و انزجار از زایمان
این خانم ۲۹ساله که مددکار اجتماعی است و درحال حاضر در طب اسلامی فعالیت دارد، دررابطه با درخواست خود میگوید: «اولین دلیل ثبت این پویش، تجربه ناخوشایند خودم در هنگام زایمان بود. ۷ سال پیش در بیمارستانی دولتی زایمان کردم اما تجربه تلخی که از آن زایمان و به سبب بیمسئولیتی وعدم همکاری برخی از اعضای کادر درمان دارم، باعث شده ترس از زایمان برای همیشه در وجودم بماند، بطوریکه به رغم علاقه زیاد به چند فرزندی هنوز نمیتوانم برای آوردن فرزند بعدی با خودم کنار بیایم.» او اضافه می کند: «۷ سال پیش وقتی برای زایمان طبیعی به بیمارستان مراجعه کردم، ماما شیفت شب با تندی هرچه تمام با من برخورد و مرا متهم کرد که چرا سر شیفت پزشک خود به بیمارستان نرفته ام! دوساعت درحالیکه از درد زایمان به خود میپیچیدم، به حال خودم رها شده بودم، تا اینکه بالاخره یک ماما دیگر به کمکم آمد و اقدامات لازم را انجام داد اما به هرحال اتفاقات آن شب تاثیرات منفی جبران ناپذیری روی من گذاشته، تا جایی که قید زایمانهای بعدی را زده ام!»
و کار قانونی نیاز است
طبیعتا زایمان در خانه نیازمند تدابیر پزشکی و بهداشتی مشخصی است و دیگر مثل دوران گذشته نمیتوان صرفا با اتکا بر تبحر یک قابله و بدون پشتیبانی متخصصان این حوزه، در خانه زایمان کرد اما بنا به گفته رئیس انجمن مامایی ایران، زایمان در منزل هیچ اشکالی ندارد و مادرهایی که تمایل دارند، میتوانند با حضور یک مامای متخصص و تحصیلکرده فرزند خود را در منزل به دنیا بیاورند. چه بساکه به گفته ثبت کننده پویش، این اتفاق هم اکنون با حمایت کارشناسان طب اسلامی و در برخی شهرها همچون قم و تهران درحال انجام است. فاطمه سادات تدارکات توضیح میدهد: «این زایمانها با حضور چند متخصص طب اسلامی که خودشان کارشناس مامایی هستند، بطور کاملا فیزیولوژیک و بدون دخالت آمپولهای فشار انجام میشود و مزایای بسیاری به همراه دارد و این در حالی است که در بیمارستانها حتی به خانم درحال زایمان، اجازه راه رفتن نمیدهند، از پوزیشنهای اصلی زایمان طبیعی(حالت چهار دست و پا، حالت اجابت مزاج و …) جلوگیری میکنند و صرفا به یک زایمان مطلق روی تخت اصرار دارند که همینها نیز روند زایمان طبیعی را سختتر و طولانیتر میکند.»
او ادامه میدهد: «به رغم تمام این مسائل و تمایل برخی از زنان برای زایمان در خانه، متاسفانه حمایت قانونی صورت نمیگیرد. مثلا اگر خانمی خواسته یا ناخواسته در خانه زایمان کند و نیاز اورژانسی داشته باشد، اورژانس به خانه نمیآید که این اجحاف در حق مادر و فرزند است، بنابراین باید قوانین مشخصی تعیین شود، چون برای یک خانم باردار به خصوص در هنگام زایمان، اولویت با آرامش روانی است.» با توجه به اینکه بسیاری از خانم ها، این آرامش را نه در مراکز درمانی و بدون حضور همسر و اعضای خانواده بلکه در خانه خود دارند، پس باید حق انتخاب به زنان داده شده و ساز و کاری درنظر گرفته شود که حضور ماما در خانه ممکن شده و درصورت نیاز نیز، اورژانس همکاری لازم را داشته باشد.
با توجه به درخواست شماری از زنان، به نظر میرسد که مسئولین و ارگانهای مربوطه در راستای رضایتمندی مادران باردار و تشویق به فرزندآوری، باید ساز و کاری برای این موضوع تعریف کرده و گرههای قانونی را برطرف کنند.